Uçucu yağ nedir ve nasıl kullanılır?
Uçucu yağlar genel olarak aromatik bitkilerden “ekstraksiyon” veya “soğuk sıkım” yöntemleri ile elde edilen çok konsantre bitki özleridir. Bitkilerin farklı kısımlarından farklı uçucu yağ profilleri elde edilebilir. Örneğin lavanta uçucu yağı lavanta bitkisinin çiçeklerinin ekstraksiyonu ile elde edilirken limon uçucu yağı limon kabuğunun soğuk sıkılması ile elde edilir. Bunun yanında bitkilerin yaprak, kabuk, meyve,kök gibi kısımlarından da elde edilebilen uçucu yağlar mevcuttur.
Kimyasal olarak ester,keton,fenol,terpen gibi birçok farklı bileşen içeren uçucu yağların elde edilebilmesi için genellikle çok yüksek miktarlarda bitki gerekmektedir. Örneğin 1 litre gül yağı elde edebilmek için tamı tamına 4 ton gül yaprağına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu da uçucu yağların çok konsantre oluşunu ve kullanımda miktarlara çok dikkat edilmesi gerektiğini açıklar.
Esansiyel yağlar olarak da bilinen uçucu yağlar aromaterapinin en öne çıkan uygulama araçlarından biridir. İster inhalasyon ( soluma ) yöntemi ile ister topikal ( cilt üzerine sürme ) uygulamalar ile uçucu yağların faydalarından yararlanılabilir.
İnhalasyon yöntemi
Bir buhurdanlık veya difüzör içerisine damlatacağınız bir uçucu yağ burundaki koku reseptörlerini uyararak sinir sistemi aracılığıyla limbik sistemi yani beynimizin duyguları kontrol eden kısmına uyarılar gönderir. Bu da uçucu yağların terapötik etkilerinin ruh halimiz üzerindeki etkilerini açıklar. Örneğin biberiye uçucu yağı odaklanmamızı kolaylaştırıp yaratıcılığımızı arttırmaya yardımcı olurken, lavanta uçucu yağı sakinleşmemize yardımcı olup uykuya geçişi kolaylaştırır. Her uçucu yağın kendine has farklı terapötik etkileri bulunabilir.
İnhalasyon yönteminde dikkat edilmesi gereken nokta inhalasyon süresinin uzunluğudur. Genel olarak uçucu yağ inhalasyonunun yarım saati geçmemesi gerektiği önerilmektedir.
Topikal uygulamalar
Uçucu yağlar daha önce de bahsettiğimiz gibi oldukça konsantre bileşenlerdir. Bu nedenle çoğunlukla cilt üzerine uygulanacağı zaman tatlı badem yağı, üzüm çekirdeği yağı gibi sabit yağlar ile seyreltilmeleri gerekmektedir.
Uçucu ve sabit yağları karıştırarak hazırlayacağınız karışımları cilt bakımı, masaj yağı veya kas ağrısı giderici olarak kullanmanız mümkündür.
Bazı uçucu yağların faydalarına örnek vermek gerekirse :
Tıbbi lavanta uçucu yağı yanık etkilerini azaltmaya yardımcı,
Çay ağacı uçucu yağı akne tedavisine yardımcı,
Okaliptüs uçucu yağı kas ağrılarını gidermeye yardımcı,
Nane uçucu yağı saç derisindeki kan akışını canlandırmaya yardımcı olarak kullanılabilirler.